28 september 2018 Jos

Waar is de echtheid van materie toch gebleven? Ik herinner me nog mijn prille jaren. In een dorpje niet ver van Grave aan de Maas liep ik toen rond in korte broek met korte sokjes. Bij strenge koude en meters sneeuw had ik een warmer kinderpakje aan, een wollige strak om de huid getrokken trainingsbroek waarboven een even strak getrokken sweater met ook weer een strakke muts om nagenoeg het hele hoofd getrokken. Ik beschrijf het hier als een ensemble, maar dat strookt niet echt met hoe het was. Want deze strakke wollige tweede huid was uit een stuk. Ik hoop dat mijn herinnering hierover zuiver is en dat ik het mij niet verbeeld om die vervlogen jongensjaren van de aanvang van mijn bestaan alhier op deze bolle bodem wat interessanter te maken dan ze waren. Met stelligheid toch weet ik me echt te herinneren, dit kinderpak van kop tot teen was uit een stuk, zelfs de voeten waren daarin strak omspannen. Alleen mijn gezichtje was bloot en mijn handjes, de rest in pure warmte gehuld om de koude van het lijf te houden. Maar dit wollige gevalletje had nog een slimme vondst. Bij grote kou en sneeuw die striemen kan maar daarenboven het winters zonnelicht zo scherp kan kaatsen, hebben ook de oogjes te verduren. Die weerselementen zijn zo omwille van hun natuur, uit hun aard kunnen zij geen rekening houden met de tere kinderziel en evengoed niet met zijn gevoelige oogjes, hoe het hun ook spijten zou wanneer die smart zouden worden toegebracht. Om hiertegen te behoeden had de naaister slim van hart en van erbarmen een klepje gemonteerd, net boven de blote oogjes, aan de voorkant van de hoofdmuts. Vergeet niet, het pakje was geen bijeengeraapt allegaartje, nee het was uit een stuk. Dit feit wil ik uitdrukkelijk memoreren, ter onderstreping van de kunstigheid waarmee dit pakje was vervaardigd. Om het beeld nog preciezer te complementeren, het pakje was niet alleen uit een geheel, het had ook slechts een kleur. Mijn pakje was in het grijs. Dat van mijn broertje in het blauw. Die kleuren werden in mijn kinderziel ook nog verbonden met verschillende gevoelstonen maar daarover weid ik nu niet uit. Een andere keer misschien wanneer die dit leest erom zou vragen.
Genoeg dit breien hierover met woorden. In de tijd die ik hier verhaal werd ook veel gebreid, maar toen met garen en naalden daartoe speciaal vervaardigd. Af en toe zie je ze in deze tijd nog in gebruik, een zeldzaamheid is deze tijdspassering heden. Hoogstens een zonderlinge vrouw of een bejaarde die al een ‘oudere oudere’ genoemd kan worden zie je ermee nog in de weer. Vergane tijden, jaren van weleer, de wereld wijzigt haar gezicht. Wanneer je er niet bij stilstaat ontgaat het je. Haast zonder het te merken maar wel gestaag verandert het werelds tafereel van zicht, van horen en van ruiken. Want ook de echte materialen directer uit de natuur geplukt die vroeger de wereld zoveel van geur en echte kleur voorzagen zijn stilletjes vervangen. Hoeveel van deze tijd is niet geurloos en ook kleurloos. De ziel van de natuur ontrukt en als je er niet bij stilstaat zou je het niet merken. Soms ruik ik nog die vroegste jeugd en komt de betovering van al die verleden kleuren en geuren mijn zinnen weer tegemoet. Ik kan ze nog snuiven, die heerlijke rijpe tomaten. Hun luister verlokte me vroeger als klein kereltje, ik kwam ze stilletjes nader, besloop ze bijna en bleef dan minuten lang betoverd kijken naar dat eigenste rood, intussen hen besnuffelend om hun bedwelmend geuren. Vergeet niet die andere kleurrijke vruchten zoals aardbeien, kersen en appels, en ook niet het breed verspreidend aroma van natuurlijk gerijpte groenten, het hele huis werd met hun sprookjesgeur doortrokken. Zelfs de buitenlucht was gekruid met vele geuren, van paarden en van kippen, van hout en kronkelige sloten, waarin ik uren turen kon want zoveel te beleven daar, met mijn gezicht erboven hangend om het van leven tierend water goed te ruiken.  Misschien zijn we in deze tijd wel iets verloren en merken we het zelfs niet op. Zijn we zonder het te weten die echte wereld vergeten?